“Ik lees gewoon heel erg graag”

Door  René van Zandvoort

Het is wel heel bijzonder dat uitgerekend een kind uit Kerkrade hoog scoort in de finale van een landelijke voorleeswedstrijd. Geyria Barut uit de Gulikstraat in Eygelshoven presteerde het om tussen de fine fleur van de nationale basisscholieren tot de top vijf door te dringen. Een prestatie van formaat voor iemand uit een gemeente die al decennia landelijk bekend staat om haar taalachterstand en niet alleen onder scholieren.

Uit onderzoek blijkt dat zo’n 7.000 Kerkradenaren een taalachterstand hebben, dat is ongeveer 17 procent van bevolking. Daarmee heeft Kerkrade een van de hoogste percentages laaggeletterden van Nederland. Dan is het extra mooi dat een meisje als Geyria, die opgroeide in een niet-westers gezin – haar moeder komt uit Marokko en haar vader uit Turkije – het met taal zo goed doet.

“Ik lees gewoon heel erg graag,” vertelt de voorleeskampioen van Limburg. “Ook op school en dus dacht ik: waarom doe ik dan niet mee aan de Nationale Voorleeswedstrijd waar ook andere klassen aan meededen. En toen werd ik de voorleeskampioen van mijn school, de Veldhofschool in de Anselderlaan door voor te lezen uit het boek De Gouden Sleutel. Naderhand deed ik mee aan de voorleeswedstrijd van heel Parkstad en won ik ook. Vervolgens mocht ik naar Roermond naar de provinciale voorleeswedstrijd en daar werd ik voorleeskampioen van heel Limburg. In Roermond las ik voor uit een nieuw boek, genaamd ‘Wie achter de deur verdwaalt’. Voor het Limburgse kampioenschap kreeg ik een beker en een boekenbon.”

Landelijke finale
Tenslotte mocht zij als afgevaardigde voor Limburg naar de landelijke finale in Utrecht, waar het Nederlands Voorleeskampioenschap plaatsvond. De Nationale Voorleeswedstrijd werd voor 29ste keer gehouden en is bedoeld voor de kinderen uit de groepen 7 en 8. “Ik was heel zenuwachtig en trilde helemaal. Maar ik werd toch vierde, of vijfde, dat weet ik niet precies.” Ze hield er wel een mooie oorkonde aan over. Guus Janse uit Middelburg in Zeeland won.

De jury in de finale bestond dit jaar uit Kinderboekenambassadeur Martijn van der Linden, schrijver Marco Kunst en Annabelle Zandbergen, presentator van het Jeugdjournaal. “Je mocht in de finale telkens vijf minuten voorlezen uit je eigen boek en uit een ander boek, zodat je vooraf niet had kunnen oefenen. Dat ging heel goed vond de jury. Iedereen moest uit hetzelfde boek telkens een ander stukje voorlezen.”

Plezier in lezen
De jury beoordeelde de twaalf deelnemende kinderen – uit elke provincie de provinciale kampioen – op de manier waarop zij de stukjes uit de boeken voor het voetlicht brachten. “Je las een keer voor uit je eigen boek en daarna, onvoorbereid, uit een ander boek dat de jury had uitgekozen. “De jury besliste wie dat het beste deed. Ze beoordeelden ons bijvoorbeeld op tempowisselingen, of je ook je stem verhief waar het moest en of je bij vraagtekens de zinnen ook vragend leest. En je moest vooral ook laten zien dat je plezier in het lezen hebt, dus dat je niet alleen maar meedeed om te winnen.”

En dat laatste is voor Geyria sowieso geen probleem. “Ik lees heel graag voor, bijvoorbeeld als mijn nichtje komt. Die is pas vier jaar. Voor haar pak ik dan kinderboekjes, die ik meeneem uit de bibliotheek. Ik lees zelf ook van alles. Geen boeken voor volwassenen. Wel boeken met spannende verhalen, maar geen geweld.”

Dokter of schrijfster?
Of ze later iets gaat doen met haar taalvaardigheid weet ze nog niet. “Eerst nog groep 8 doen en dan naar de middelbare school. Ik wil eigenlijk graag dokter worden, dat lijkt me wel leuk om voor te studeren. Schrijfster? Wie weet. Ik kan wel goed schrijven. Bij de muziekles heb ik een verhaal bij muziek geschreven over een meisje dat werd gepest. Twee andere meisjes hebben me daarbij toen met de muziek geholpen.“

foto: Geyria met de beker die ze won tijdens de provinciale voorleeswedstrijd.

foto: Gyria in haar klaslokaal op de Veldhofschool.