In de komende zomer is het zo’n 100 jaar geleden, dat de eerste lijndienstbussen door Eygelshoven reden. In de afgelopen honderd jaar was de NV I.A.O. ongetwijfeld een van de belangrijkste ondernemers in ons dorp. Jarenlang waren hun rode bussen pareltjes in het dagelijkse straatbeeld. De Stichting LTM, gevestigd in Eygelshoven, wil dit niet onopgemerkt voorbij laten gaan. Indien er voldoende foto’s, filmpjes en herinneringsstukken voorhanden zijn, wordt gedacht aan een tentoonstelling.

Korte geschiedenis
Dit verhaal over de lijnbusdiensten in Eygelshoven begint kort na de Eerste Wereldoorlog en wel op zondag 3 februari 1924. Op die datum start Pieter van Kan met de autodienst Rimburg – Heerlen. Dit is ook de datum die door de I.A.O. -bedrijven steeds is aangehouden als oprichtingsdatum.

Walter Römkens en zijn halfbroer Wiel Kemperdick starten op zaterdag 21 juni 1924 met een lijndienst van Heerlen, via Nieuwenhagen en Eygelshoven naar Haanrade. In 1928 wordt deze lijn doorgtrokken naar Herzogenrath. In 1934 overlijdt Wiel Kemperdick en ging Walter aanvankelijk alleen verder.

De dochters van Wiel Kemperdick Marie Agnes en Anna Gertrud krijgen in het voorjaar van 1935 toestemming om ook een busonderneming te starten. Zij gaan rijden van Bleijerheide (grens) naar Waubach. (Markt)

Op maandag 26 maart 1937 richtten de gezusters Kemperdick de NV I.A.O. op en worden dan de eerste directeuren. Op vrijdag 1 april 1938 treedt Walter Römkens met zijn bedrijf toe tot de NV-I.A.O. en neemt dan het directeurschap van de dames over. Het bedrijf wordt gevestigd op de Hoofdstraat 53 in Eygelshoven. Door het tekenen van de akte wordt de NV Internationale Autobus-Onderneming (IAO) geboren.

De familie Kemperdick opende ook een reisbureau in Eygelshoven onder de naam Hanssen-Kemperdick. Het reisbureau was gevestigd ter hoogte van de huidige Veldhofstraat 129. Onder de naam Kemperdick openden zij later een reisbureau aan de promenade in Heerlen.

In onze buurgemeente Nieuwenhagen veranderde Pieter van Kan zijn bedrijf in 1939 in een naamloze vennootschap, de NV Nieuwenhaagsche Autobusdienst Onderneming (NADO). Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de NADO, onder druk van de Commissie Vergunningen Personenvervoer, verplicht om te fuseren met de NV IAO in Eygelshoven.

In 1946 werd de NV IAO weer gesplitst en bestond voortaan alleen op papier en deed dienst als paraplu, waaronder de vergunningen broederlijk gedeeld werden. Men ging verder als IAO – Eygelshoven en als IAO Nieuwenhagen.

Na de oorlog groeiden beide bedrijven uit tot gerenommeerde autobusbedrijven in onze regio. Een greep uit hun activiteiten: Lijndiensten, vervoer van mijnwerkers, fabrieksarbeiders, scholieren, schoolreisjes, maar ook dagtochten en vakantiereizen.

In het begin van de jaren tachtig werd de druk uit Maastricht steeds groter. De provincie wilde koste wat kost het openbaar vervoer, vooral de lijndiensten, onder één grote firma brengen. Het Verenigd Streek Vervoer Limburg (VSL) won en kocht de laatste particuliere bedrijven een voor een op.

De lijndiensten van de IAO Nieuwenhagen gaan op 1 januari 1984, inclusief een gedeelte van het personeel en zeven autobussen, over naar de VSL te Heerlen. Het bedrijf blijft daarna nog jarenlang actief onder de naam Van Kan’s touringcarbedrijf. De I.A.O. Eygelshoven stopt met ingang van 1 juni 1986 met haar activiteiten. Drieëntwintig personeelsleden treden dan in dienst van VSL te Heerlen.

Stichting LTM
De Stichting LTM is sinds enkele jaren actief met als doel het behoud van het Cultureel Erfgoed met betrekking tot het openbaar vervoer in de provincie Limburg. Zij doet dit onder andere door onderzoek, het verzamelen van gegevens en publicaties. Op dit moment beschikt deze stichting over twee historische autobussen.

De redactie van de Anselbode is op zoek naar mensen die de ‘autobus-trots van Eygelshoven’ een warm hart toedragen. Hun verhalen leest u in een van de komende Anselbodes. Heeft u zelf ook nog een mooi verhaal over de NV IAO stuur dit dan naar de redactie van de Anselbode. Wij zorgen er dan voor dat dit bij de Stichting LTM terecht komt. (redactie@anselbode.com)